![](/media/lib/448/n-arras-6258e28531cda618575c72698e629c95.jpg)
Wielka gala arrasów w Zamku Królewskim na Wawelu
17 marca 2021, 12:59Od 18 marca na Zamku Królewskim na Wawelu będzie można zobaczyć wszystkie arrasy stworzone na zamówienie króla Zygmunta Augusta, które znajdują się obecnie w polskich zbiorach. Jak podkreślono w komunikacie Zamku, to jedyny w dziejach jagiellońskiej rezydencji pokaz całej zachowanej kolekcji we wnętrzach, dla których tapiserie zostały stworzone. Kuratorami i autorami wystawy "Wszystkie arrasy króla. Powroty 2021–1961–1921" są Magdalena Ozga, Magdalena Piwocka i Jerzy Holc.
![](/media/lib/289/n-jezyki-a8696f61126b7ca9b2c82d54819eb5e3.jpg)
Język skandynawskich łowców-zbieraczy trafił do indoeuropejskiego
2 października 2017, 13:24Przed około 5000 lat do Europy napłynęli przedstawiciele kultury grobów jamowych. Była to jedna z najważniejszych migracji w dziejach starego kontynentu. Przybysze przynieśli ze sobą bowiem tak ważne innowacje jak wozy zaopatrzone w koła oraz produkcję żywności z mleka. Przynieśli też ze sobą nowy język. Z czasem protoindoeuropejski zdominował Europę i od niego pochodzą języki, których używamy.
![](/media/lib/323/n-koran-b863db900be4f3f0114c64510c4db254.jpg)
Najstarszą, nieznaną wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Torunia
4 października 2018, 13:13Najstarszą i nieznaną do tej pory wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Centrum Badań Kitabistycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autorami przekładu są Ignacy Domeyko oraz ks. Dionizy Chlewiński. Znak wodny na kartach rękopisu wskazuje na 1821 rok.
![](/media/lib/589/n-otton-f2e6a2ee3fb41986ec6623da0da65454.jpg)
Podczas remontu domu właściciel znalazł 900-letni głaz z wizerunkiem apostoła Pomorzan
12 września 2024, 12:31Gdy Peter Wittenberg ze wsi Klotzow w Meklemburgii-Pomorzu Przednim przystępował do remontu domu, nie spodziewał się, że dokona jednego z najbardziej spektakularnych odkryć archeologicznych. Przy fundamentach, kilka centymetrów pod powierzchnią, znalazł głaz długości około 1 metra, na którym wyrzeźbiony był wizerunek człowieka. Wstępne analizy wykazały, że głaz pochodzi z XII wieku, a na płaskorzeźbie widać osobę z krzyżem. To sensacyjne znalezisko, gdyż XII w. to początki chrześcijaństwa na tych terenach. Wizerunki z czasów chrystianizacji są niezwykle rzadkie, a specjaliści przypuszczają, że na kamieniu przedstawiono Ottona z Bambergu, apostoła Pomorzan.
![](/media/lib/210/n-badanie-naczyn01-4247563c7fc71d5dbce19b0cfbd4e7d3.jpg)
Polacy zaangażowani w opracowanie nowej metody datowania w archeologii
9 kwietnia 2020, 08:00Metodę umożliwiającą określenie wieku pradziejowych naczyń opracował międzynarodowy zespół naukowców. W jej weryfikację zaangażowali się badacze z Polski. Metoda polega na analizie chemicznej kwasów tłuszczowych na pradziejowych naczyniach.
![](/media/lib/427/n-parasuchus-sp-9ee0b7a92307be47773a5c73fe38cda0.jpg)
„Prehistoryczne gady Polski” - niezależni artyści tworzą komputerowy dokument paleontologiczny
27 października 2020, 11:14"Prehistoryczne gady Polski" to animowany komputerowo dokument paleontologiczny, opowiadający o wymarłych zwierzętach, które zamieszkiwały w mezozoiku tereny dzisiejszej Polski. Film jest tworzony przez niezależny zespół artystów z różnych dziedzin (współpracują oni ściśle z naukowcami). Na czele projektu stoi paleoartysta i paleontolog Szymon Górnicki.
![](/media/lib/492/n-wiatr-884555506b37e56e95f461f208989627.jpg)
Polska przestaje być zacisznym krajem
22 lutego 2022, 11:39Gwałtowne wiatry, jakich w ostatnim czasie doświadczyła Polska, nie są w naszym kraju niczym niezwykłym. Zdarzały się już w przeszłości. Jak tłumaczy profesor Szymon Malinowski, ta tak zwana eksplozyjna cyklogeneza jest charakterystyczna dla naszego klimatu i czasem się powtarza. Wyjątkowe jest jednak nasilenie takich zjawisk i częstotliwość ich występowania. A także fakt, że towarzyszyły im trąby powietrzne oraz częste wyładowania atmosferyczne. Te dwa ostatnie zjawiska to w lutym rzadkość.
![](/media/lib/571/n-slownik2-b117160233f2de8072ede7bea18ab3a1.jpg)
Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię
29 stycznia 2024, 16:39Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.
![](/media/lib/254/n-pokrzywa-a59b43b454488253b628fd32bb6e441d.jpg)
Historyk kulinariów: chrzest Mieszka oznaczał szok gastronomiczny
19 sierpnia 2016, 13:02Choć o tym, co jedzono na naszych ziemiach w czasach chrztu Mieszka, wiadomo niewiele, można przyjąć, że dla ludów tej części Europy przyjęcie chrześcijaństwa skutkowało "szokiem gastronomicznym" – uważa historyk kulinariów z UMK w Toruniu Jarosław Dumanowski.
![](/media/lib/278/n-grodzisko2-0636a8f2b4cb46208d293851bf09b43f.jpg)
Sensacyjne odkrycie na Podkarpaciu zmienia nasze spojrzenie na historię
8 czerwca 2017, 09:57Wyniki realizowanych w 2016 roku badań archeologicznych prowadzonych na Podkarpaciu ujawniły wielkie grodzisko kultury scytyjskiej – odkrycie ma wymiar europejski – to najdalej wysunięta na zachód osada tej kultury! Trzeba będzie zmienić mapy historyczne i inaczej spojrzeć na historię ziem polskich.